- Advertentie -
Home Duitsland Stoplicht op geel: Bevriest Duitsland legaliseringsplannen?

Stoplicht op geel: Bevriest Duitsland legaliseringsplannen?

Hoe staat het met de legalisering van cannabis in Duitsland in de eerste 100 dagen van de stoplichtcoalitie? Jef Martens doet verslag van een interview tussen de Deutsche Hanfverband (DHV) en Dirk Heidenblut, portefeuillehouder drugs van de SPD.

0
Cannabis legalisering Duitsland
- Advertentie -

In december 2021 is er onrust in de sociale media in Duitsland. De coalitie heeft aangegeven prioriteit te geven aan de pandemie bestrijding. Tijdens een interview heeft Marko Bushmann (FDP), de minister van Justitie, aangegeven dat tijdelijk de legalisering is geparkeerd.

Sinds dat moment is de online community van voorstanders, de zogenaamde #weedmob flink aan de weg aan het timmeren op sociale media. Ook de Duitse Hanfverband (DHV) roert zich en probeert ook de gemoederen te sussen.

Hoe staat het nu? Welke ontwikkelingen zijn er in Duitsland? In een interview tussen Georg Würth, de voorzitter van de DHV en Dirk Heidenblut, portefeuillehouder drugs van de SPD worden vele hete hangijzers besproken. Hieronder een ietwat ingekort verslag van dit interview.

Wanneer een vraag of antwoord wordt gegeven wordt de spreker aangeduid met Georg of Dirk. Dit interview vond op 10 februari 2022 plaats en was live te volgen op YouTube.

Legalisering in de eerste 100 dagen?

GEORG: Als opening heb ik begrepen dat het nog niet duidelijk is bij welk ministerie het vraagstuk cannabis thuishoort. Wat is het nu, Volksgezondheid of Justitie? Volgens mij was het altijd al Volksgezondheid sinds 1989 dat de eerste rood/groene coalitie?

Onder de streep hoort het dus thuis bij Volksgezondheid

DIRK: Het ministerie van Volksgezondheid is hier leidend. In het geval van het legaliseren zal voor justitie ook een rol weggelegd zijn. Bij decriminalisering niet per se. Onder de streep hoort het dus thuis bij Volksgezondheid.

GEORG: Wie bepaalt dat eigenlijk? En zijn die wel te porren voor het onderwerp?

DIRK: Het kabinet, of de minister(s) bepalen bij welk ministerie het hoort. Olaf Scholz heeft als hoogste politicus aangegeven het proces in gang gezet te hebben. Daarmee is Karl Lauterbach (Minister voor Gezondheid), in de lead.

Karl is voorstander van legalisering sinds nieuwe inzichten in 2021, dus hij zal er voldoende aandacht aan besteden. Een van de eerste acties is het benoemen van de drugsverantwoordelijke op federaal niveau, Burghardt Blienert. Effectief is hij de opdrachtnemer voor de meeste taken rondom dit gehele proces.

GEORG: Hoe is het verloop, het proces van de legalisering? Het lijkt nogal traag te gaan, de ambitie was legalisering in de eerste 100 dagen van de coalitie.

DIRK: Niet slechts 1 groep is er mee bezig. In de fracties zijn er verschillende collegae mee belast. SPD, FDP, Groenen we hebben allemaal nog deelonderwerpen af te stemmen. Dat geldt onder ons én met onze achterban in de partij.

Thema’s zijn dan familie, jeugdbescherming, cannabis in het verkeer als voornaamste onderwerpen. 3 personen qua volksgezondheid zijn er mee bezig, 1 per partij, in de werkgroep.

Het was in principe al winst om zo snel tot een regering, akkoord en benoeming te komen

Qua tijdlijn: Het was in principe al winst om zo snel tot een regering, akkoord en benoeming te komen. Daarbij doel ik op het samenkomen van de partijen voor kerst, vaststellen van een regeringsakkoord.

Daarna komt het invullen van de ministeries, werkgroepen en de onderhandelingen over de onderwerpen in het regeringsakkoord. Bijvoorbeeld heb ik een oude positie verloren door de stoelendans, maar het onderwerp drugs wilde ik behouden. Naast coalitie onderhandelingen zijn er ook nog eens die met de oppositie(!).

De eerste bijeenkomsten zijn geweest

Cannabis ligt vooraan in de lijst. Dat voelt misschien niet zo, maar dat is af te leiden aan het feit dat de commissie snel benoemd en bijeengekomen is. De legalisering van cannabis had als een van de weinige onderwerpen al een datum voor de commissie en vergadering.

Dan begint het ontwerp en uitwerkingsproces. De eerste bijeenkomsten zijn geweest. Nu moeten de fracties die ophalen welke verschillende deelonderwerpen leven, hoe deze ingevuld moeten worden.

Decriminalisering als tussenstation

GEORG: Decriminalisering is nog mogelijk binnen de eerste 100 dagen. Iedereen is toch voor? Kunnen we dat doen? We kunnen bijvoorbeeld alvast aangeven welke hoeveelheid cannabis op straat niet meer vervolgd wordt?

DIRK: Tja, het klopt dat we allemaal voor decriminalisering en een vorm van legalisering  zijn. Maar alles valt of staat met definities. Wat betekent dan over straat lopen? Welke definitie is het dan? Voor de wet, ook al is het een minder complexe aanpassing, moet het wel exact geformuleerd zijn.

thuisteelt moet beantwoord en ingevuld worden als decriminalisering een tussenstation wordt

Verder komt er ook nog het thema thuisteelt bij. Centraal staat voor alle drie partijen namelijk gezondheid, met aansluitend de vervolgstappen die naar legalisering leiden.
We zijn er huiverig voor om mensen nu nog de zwarte markt op te drukken.

We zien graag een legaal alternatief voor het verkrijgen van cannabis. Vandaar dat het thema thuisteelt beantwoord en ingevuld moet worden als decriminalisering een tussenstation wordt.

GEORG: Maar we kunnen toch al wel wat zeggen over de maximale hoeveelheid? Illegaal of legaal qua plek van aankoop doet er niet toe.

Onze coalitiepartner FDP neigt eerder naar Portugees model

DIRK: Dit is een klassiek kip-ei probleem. Moet je eerst een plek regelen waar je cannabis kan verkrijgen of eerst regels aanpassen ten aanzien van strafbaarheid? Onze coalitiepartner FDP neigt eerder naar Portugees model, met boetes in plaats van rechtszaken.

Voor de partijen is het gezondheidsaspect is het belangrijkste. Door alleen te decriminaliseren op korte termijn kunnen we niet voorkomen dat er synthetische producten op de markt zijn.

Uniforme visie nog niet beklonken

GEORG: Is of zijn er (een) onderwerp(en) inzake cannabis waarbij er geen discussie meer is tussen de partijen?

DIRK: Jazeker, dat er wordt gelegaliseerd en dat er verkoop locaties komen. En de interpretatie van het beleid, dat de legalisering snel moet kunnen plaatsvinden, evenals de handel.

binnen de termijn van deze coalitie moet alles gerealiseerd zijn

Want binnen de termijn van deze coalitie moet alles gerealiseerd zijn, zodat er nog binnen deze coalitie geëvalueerd kan worden en bijgestuurd. We hebben geleerd van Canada dat je niet alles in een keer goed kan doen, dus dat moeten we nog kunnen bijsturen wanneer we aan de macht zijn.

GEORG: Dat klinkt als een onrealistische ambitie misschien, voordat er legaal commercieel gekweekt wordt is er nog een boel te regelen?

DIRK: Toch is dat de ambitie, het is wel krap en vele dingen moeten goed gaan. Het is daarom ook geen eenvoudige opgave.

GEORG: Namens de coalitie is dan dus nog niets concreet, helaas. Laten we even iets dieper proberen te gaan: Hoe zien jullie het pad naar de legalisering voor je? Gaat dat met een onderzoekscommissie, gesprekken met experts of dergelijke?

We gaan niet zelf het wiel uitvinden

DIRK: We gaan niet zelf het wiel uitvinden. We zullen natuurlijk met experts gaan praten, maar concreet is er nog niets afgesproken. Qua coalitie hebben we nog geen definitief plan. Zoals gezegd moet de achterban ook de wensen op de rit hebben.

Maar vanuit mijn persoonlijke perspectief is de basis die gelegd is door de Groenen best OK. (Redactie: de Groenen hebben in hun verkiezingsprogramma een vrij uitgebreide set met wensen / uitwerking aangeleverd)

GEORG: Hoe staat het binnen de partij, de SPD?

DIRK: Ook binnen onze fractie moet de visie nog finaal gemaakt worden. Mijn inzicht is dat thuisteelt daarbij hoort, maar dat is nog geen partijvisie. Dat er regels opgesteld moeten worden bijvoorbeeld voor de sector (Ordnungsrecht) en experimenten (Modellprojekte) zijn eerder wel genoemd, andere onderwerpen niet.

Dit wordt binnenkort opgepakt. En ik kan alvast beloven, dat zal niet voor vertraging zorgen voor de beslissingen in de coalitie.

Tijdspad decriminalisering nader uitgelegd

GEORG: Eerder ging het gerucht dat decriminalisering in juli mogelijk zou zijn, eventueel net na de zomerperiode. Hoe komen jullie aan zo’n datum en bereken je zo’n tijdspad?

DIRK: Effectief is de decriminalisering geen grote ingreep. Maar het moet wel tot wet gemaakt worden. We moeten daarvoor eerst vaststellen hoe we dat doen. Dat is een aanpassing van bestaande wet, een aanvulling of een zelfstandige wet.

Vanaf de start zijn er enkele fases. Kaderontwerp, relatieonderzoek (Redactie: hoe deze wetswijziging zich verhoudt tot andere wetten), en dan moet het geheel ter review aangeboden worden aan het kabinet, parlement en mogelijk een expertisegroep. Bij zulk een type wetgeving is er ongeveer een doorlooptijd van 4 maanden.

De formele start (…) duurt niet lang meer

De formele start, gezien de nog missende visiestukken van de partijen, is nog niet gegeven, maar duurt niet lang meer. De inschatting is dat het mogelijk wordt om het tot aan het zomerreces te realiseren. Kan echter krap worden en wordt wellicht interessanter om zomerreces periode te gebruiken om nog inspraak mogelijkheden te bieden.

Er zijn ook wensen om de voorstellen van de decriminalisering samen te voegen met het voorstel van LEAP Duitsland. LEAP heeft meer onderwerpen dan alleen de decriminalisering in hun voorstel ‘resolutie 29b’, ondertekend door jeugdrechter Andreas Müller en advocaat Kai-Friedrich Niermann. Dan wordt het wel complexer en zal de doorlooptijd oplopen.

Winkel vergunningen en verkeer

GEORG: Dan is er nog de vraag over winkel vergunningen, een hot topic, zijn er prognoses wanneer dit onderwerp gaat lopen?

DIRK: Pure speculatie, daar kan ik nog niks over zeggen. Laten we eerst de randvoorwaarden voor de burgerrechten opzetten.

eerst de randvoorwaarden voor de burgerrechten opzetten

Een ander onderwerp waar ik wel wat over kan zeggen is cannabis in het verkeer. Zaken rondom het rijbewijs kan los van decriminalisering en legalisering geregeld worden – staat nu ook al los daarvan.

De kunst is het bewijzen van het daadwerkelijk ‘onder invloed’ zijn. Ook daarbij zijn de grenswaarden van belang en bijvoorbeeld verschillen tussen medicinale cannabis patiënten en reguliere consumenten. Het kan ook uitdraaien op een raamwerk van regels waar geen rechtsvervolging wordt gebezigd in een bepaalde situatie.

GEORG: De Groenen hebben een ‘totaalpakket’ ontworpen. Daar komen verschillende delen en afdelingen van het wetboek al voor, waaronder het verkeer. Dat hoeft niet allemaal tegelijk geregeld worden inderdaad; het kan ook gefaseerd ingevoerd worden.

Amnestie met terugwerkende kracht verboden?

GEORG: Hoe staat het eigenlijk met amnestie? In de Verenigde Staten en Canada is dat een belangrijk onderwerp, het wissen van strafbladen inzake een vergrijp dat met de nieuwe wetgeving niet meer strafbaar is. Is dat al voorbijgekomen?

De vraag komt zeer veel voor dus we gaan het wel bespreken

DIRK: Nee, niet besproken in de coalitie. De vraag komt zeer veel voor dus we gaan het wel bespreken. Het is wel een moeilijker onderwerp. Met terugwerkende kracht amnestie verlenen is het lastig; dat is op dit moment verboden in Duitsland. We moeten dat onderzoeken en onze wensen nalopen. Anderzijds zou je dan ook met terugwerkende kracht mensen kunnen veroordelen.

GEORG: Nouja, volgens mij mag je nooit ten nadele wetgeving alsnog toepassen, wel ten gunste van de burger. Ik zie ook wel problemen met een achterstand in digitale dossiers. In Duitsland is ook nog lang niet alles gedigitaliseerd, zal dus lastiger zijn met handwerk.

DIRK: Dat is inderdaad een van de grotere uitdagingen. Maar ook: wat gebeurt er dan als ik in het verleden al een melding heb moeten maken bij een derde partij. In het geval qua amnestie moet dat dan uniform geschrapt worden, waar kun je dan terecht etc, wie draagt daar de schrappingskosten etcetera. Ik kan er daarom ook nog weinig over zeggen.

GEORG: Hoe kunnen we dit uit (laten) zoeken? Wie moet die opdracht geven?

DIRK: In principe de Bundestag. Ook de oppositie zou zulke aanvragen kunnen stellen aan de regering en/of de Bundestag als geheel. Zo kan in elk geval duidelijk worden welke mogelijkheden er zijn.

Bundesrat kan blokkeren

GEORG: Dan is er nog de vraag met de macht van de Bundesrat, hoe zit het daar nu? De legalisering zou volgens experts goedgekeurd moeten worden in de Bundesrat. Vormt dat nog een gevaar voor legalisering?

het vermoeden is dat legalisering in elk geval een goedkeuringsproces moet doorlopen in de Bundesrat

DIRK: Het is nog niet helemaal duidelijk, maar het vermoeden is dat legalisering in elk geval een goedkeuringsproces moet doorlopen in de Bundesrat, zoals de Groenen ook al eerder hebben genoemd. (Redactie: De Bundesrat is de vertegenwoordiging van alle zelfstandige deelstaten, op dit moment is daar een flinke vertegenwoordiging van deelstaten die met een lokale regering samenstelling met een christelijke partner (CDU of CSU) en negatief kunnen stemmen).

Dat zou kunnen betekenen dat wanneer er afgekeurd wordt, dan komt het terecht bij een gremium, het Vermittlungsausschuss. De 16 leden zijn verantwoordelijk om een werkbare consensus te vinden; die consensus wordt mogelijk opnieuw ter stemming gebracht in de Bundestag maar ook in de Bundesrat. (Redactie: Zeer vergelijkbaar met de Tweede en Eerste kamer en diens commissies en vragenronden).

Echter, ik vermoed dat we de Bundesrat mee kunnen nemen in onze besluitvorming; we zijn vrijwel overal qua coalities op Bundesland niveau met onze partners.

GEORG: Wellicht moet er nog wat geholpen worden met de Landtagswahlen. Maar voorkomen zou moeten worden dat er een impasse ontstaat.

DIRK: Dat proberen we inderdaad. Daarom is het noodzaak om alles zo zuiver mogelijk en zo min mogelijk aanvechtbaar op te lossen. En oplossingen leveren die bij de Bundesrat behapbaar zijn.

GEORG: Kunnen we wat doen om te helpen?

Probeer te voorkomen dat het onderwerp zoveel gezeur wordt dat ook geen politicus er aan zou willen werken

DIRK: Jazeker, spreek je lokale bestuurders aan, zorg voor de juiste voorlichting en ervaringsberichten. Zoals welke misstanden er kunnen zijn rondom rijbewijs, medicijnen en andere gevolgen van vervolging.

Echter, let op, het zal niet met bloedspoed geregeld kunnen worden. We hebben verschillende thema’s nog niet behandeld die nog aan bod moeten komen, zoals burgerrecht, EU-recht. Parallel zal er nog verder gewerkt worden aan medicinale cannabis wetgeving. We zijn geenzijds ter kwader trouw, het onderwerp is echter lastig.

Probeer te voorkomen dat het onderwerp zoveel gezeur wordt dat ook geen politicus er aan zou willen werken. Zoals je noemt, de meewerkstand is het allerbelangrijkste!

- Advertentie -

Exit mobile version