Met het oog op de komende Europese Parlementsverkiezingen op 6 juni later dit jaar, is gisteren een nieuw Drugbeleidsmanifest (het Drug Policy Manifesto) gelanceerd, waarin een radicale heroverweging van het huidige drugsbeleid wordt bepleit.
Het manifest, ondertekend door diverse Europese maatschappelijke organisaties, roept op tot een einde aan de nutteloze War on Drugs en pleit voor een benadering die gericht is op preventie, behandeling en harm reduction. De focus ligt op het beschermen van de volksgezondheid en het verminderen van de macht van georganiseerde misdaad, in plaats van op strafrechtelijke vervolging van druggebruikers. Cannabis wordt overigens niet specifiek bij naam genoemd.
Met het manifesto hopen de organisatoren en tekenaars dat politieke partijen en kandidaten tijdens de komende verkiezingscampagne hun steun zullen uitspreken voor een meer humane en effectieve benadering van drugs.
Vanuit Nederland is het manifest door de volgende organisaties ondertekend:
- Belangenvereniging Druggebruikers MDHG
- Mainline
- Legalize NL
- LEAP NL
- De Regenboog Groep
- Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod
- Harm Reduction Network/Trimbos Institute
Wat staat er zoal in het Drug Policy Manifesto?
Het Drug Policy Manifesto is nog niet beschikbaar in het Nederlands, maar wel in het Engels (PDF).
Hieronder volgt een vrije vertaling van de principes uit het manifest.
Verhoog investeringen in gezondheids- en sociale zorg
Het gebruik van drugs in Europa bereikt historische niveaus, en de groeiende aanwezigheid van nieuwe psychoactieve stoffen, waaronder synthetische opioïden, heeft alarmbellen doen rinkelen. Wetshandhaving en drugscontrole zullen deze nieuwe dreiging niet stoppen, net zoals ze hebben gefaald in andere regio’s van de wereld. Om voorbereid te zijn op de toekomst, moeten de EU-instellingen prioriteit geven aan steun en financiering voor geïntegreerde gezondheids- en zorgdiensten die bewezen effectief zijn. Een focus op diensten die mensen die drugs gebruiken ondersteunen in plaats van straffen, is noodzakelijk om levens te redden en gemeenschappen veilig te houden.
EU-drugbeleid moet worden herijkt, waarbij de huidige prioritering van wetshandhaving boven gezondheid wordt beëindigd. De EU-instellingen moeten de investeringen en steun voor selectieve en geïndiceerde preventieprogramma’s, op bewijs gebaseerde vrijwillige behandeling, levensreddende schadebeperking (inclusief HIV/AIDS- en HCV-preventie, opioïde-ondersteunende behandeling, meeneem naloxon, drugstestdiensten en druggebruikruimtes), en op de gemeenschap gebaseerde en door de gemeenschap geleide diensten die iedereen in nood kunnen bereiken, opvoeren.
Stop met War on Drugs beleid
Het is tijd om het War on Drugs beleid te verlaten dat, ondanks miljarden te kosten, er niet in geslaagd is de omvang van illegale drugsmarkten te verkleinen, de macht van georganiseerde misdaad te beteugelen of geweld te verminderen. Beleidsmaatregelen en verhalen die mensen die drugs gebruiken en gemarginaliseerde gemeenschappen stigmatiseren en de schuld geven, moeten worden vervangen door interventies die zijn gebaseerd op bewijs, inclusie en mensenrechten.
Om een geïntegreerde, holistische en intersectionele benadering van drugs te waarborgen, moeten EU-gezondheidsinstanties een sleutelrol spelen bij het vormgeven van het EU-drugbeleid. Drugbeleid moet worden geïntegreerd in sociaal, gezondheids- en economisch beleid, en mag niet alleen worden overgelaten aan wetshandhaving.
De EU-instellingen moeten een inclusieve, op mensenrechten en gender gebaseerde benadering van drugs mainstreamen, inclusief ondubbelzinnige steun voor de decriminalisering van mensen die drugs gebruiken als maatregel om stigma te verminderen en de toegang tot diensten te verbeteren.
De nieuwe EU Drugs Agentschap moet indicatoren creëren die de effectiviteit en impact van huidige drugbeleidsbenaderingen zoals misdaadpreventie en vraag- en schadebeperking, inclusief stigma, toegang tot diensten en mensenrechten, monitoren, en meer beleidsgericht onderzoek uitvoeren. EU-organen die belast zijn met het handhaven van mensenrechten, EU-waarden en de rechtsstaat moeten ook worden betrokken.
Zorg voor deelname van de burgermaatschappij en de gemeenschap
Een veiliger en effectiever drugbeleid vereist de betrokkenheid van maatschappelijke organisaties die dagelijks met gemeenschappen werken, kwetsbare bevolkingsgroepen kunnen bereiken en het best op de hoogte zijn van nieuwe trends op de drugsmarkten. Het EU-drugbeleid moet het principe ‘niets over ons zonder ons’ weerspiegelen, waarbij allereerst getroffen gemeenschappen en mensen die drugs gebruiken betrokken zijn.
Mechanismen voor deelname van de burgermaatschappij aan het EU-drugbeleid, waaronder het Civil Society Forum on Drugs in the EU, moeten passend worden gefinancierd, ondersteund en betekenisvol worden geraadpleegd door de Europese Commissie, het EU Drugs Agentschap, en alle relevante EU-instellingen. Ze moeten vertegenwoordigers van getroffen gemeenschappen omvatten, waaronder mensen die drugs gebruiken, jongeren, vrouwen, en degenen die onevenredig worden getroffen door criminalisering, stigma en discriminatie.
Verken innovatieve benaderingen, inclusief verantwoorde regulering
Een pragmatisch drugbeleid vereist het verkennen van innovatieve benaderingen van drugsmarkten, inclusief de verantwoorde regulering van drugs zoals cannabis, als een belangrijke maatregel om de gezondheid en mensenrechten van gemeenschappen te beschermen en de macht van georganiseerde misdaad te verminderen. De EU moet deze innovaties faciliteren en hun impact op gezondheid, veiligheid en mensenrechten monitoren.
Europese beleidsmakers moeten ervoor zorgen dat Europese wetten en beleid de aanneming van innovatieve benaderingen van drugsmarkten, inclusief verantwoorde regulering, vergemakkelijken. Het EU Drugs Agentschap moet de impact van drugbeleid en -regelgeving monitoren, om evidence-informed beleidsvorming mogelijk te maken. Dit zal bijdragen aan wederzijds leren, de acceptatie van best practices vergroten, bijdragen aan pragmatische oplossingen, en Europa voorbereiden op de toekomst.
