Europees Drugsrapport 2022: trends en ontwikkelingen van cannabis in EU

Het EU-drugsagentschap (EMCDDA) maakte eerder deze maand de publicatie bekend van het Europees Drugsrapport 2022: Trends en Ontwikkelingen (klik voor PDF). Het rapport geeft het meest recente overzicht van de drugssituatie in Europa, waarbij langetermijntrends en opkomende bedreigingen worden onderzocht. In een tijd waarin de internationale situatie nieuwe uitdagingen met zich meebrengt, wordt in het rapport ook gekeken naar hoe aanhoudende mondiale gebeurtenissen in de toekomst van invloed kunnen zijn op de dynamiek van het Europese drugsprobleem.

Disclaimer: In hoeverre je de informatie van het EMCDDA helemaal moet aannemen voor feiten, is aan de lezer. Zie ook onderstaande Twitter thread. Onderstaande informatie komt vanuit het agentschap en is belangrijk om toch in de gaten te houden om te begrijpen hoe er vanuit het EMCDDA wordt gepraat over cannabis (en andere drugs).

Oh dear

It gets off to a spectacularly bad start with the preface.

In fact even the first four words.

This is old-school drug war rhetoric – perhaps the first time new @UNODC director @GhadaFathiWaly has had a chance to do some threat-based prohibitionist flexing.
2/ pic.twitter.com/KPnHrkRw4O

— Steve Rolles ?? (@SteveTransform) June 27, 2022

Drugsaanbod en -gebruik keren terug na verstoring van COVID-19

Het jaarlijkse overzicht beschrijft hoe de drugsproblemen in Europa zich blijven ontwikkelen en hoe innovatie de drugsmarkt aandrijft. De beschikbaarheid van drugs blijft in de hele EU op een hoog niveau (in sommige gevallen, zoals cocaïne, boven pre-pandemische niveaus) en er komen nog steeds krachtige en gevaarlijke stoffen voor. Het rapport laat ook zien hoe cannabisproducten steeds diverser worden en hoe de productie van synthetische drugs binnen Europa toeneemt.

Voor drugsgebruik zijn er ook tekenen van een terugkeer naar pre-pandemische niveaus. Zo blijkt uit afvalwateranalyse een toename van het gebruik van cocaïne, crack, amfetamine en methamfetamine in sommige steden tussen 2020 en 2021 (2). En aangezien de COVID-19-beperkingen in heel Europa zijn versoepeld, lijken de behandeling van drugs en andere diensten weer ‘business as usual’ te zijn, terwijl een aantal van de innovatieve praktijken die tijdens de lockdown werden aangenomen (e-gezondheidsdiensten, telegeneeskunde) werden gehandhaafd.

Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson liet weten in het persbericht: “De aanhoudende escalatie van de productie van synthetische drugs binnen de EU toont ons de niet-aflatende drive van georganiseerde misdaadgroepen om te profiteren van de illegale drugshandel, waardoor de volksgezondheid en veiligheid in gevaar komen. Het is bijzonder zorgwekkend dat de partnerschappen tussen Europese en internationale criminele netwerken hebben geleid tot een recordbeschikbaarheid van cocaïne en de productie van methamfetamine op industriële schaal in Europa. Dit brengt het potentieel voor verhoogd gebruik en schade met zich mee. De EU en haar lidstaten zullen deze zich ontwikkelende dreigingen blijven bestrijden door middel van een gezamenlijke inspanning, gebaseerd op de EU-criminaliteitsprioriteiten en drugs- en veiligheidsstrategieën.”

“De boodschap van dit rapport kan in drie woorden worden samengevat: overal, alles, iedereen(…)”

EMCDDA-directeur Alexis Goosdeel voegde daaraan toe: “De boodschap van dit rapport kan in drie woorden worden samengevat: overal, alles, iedereen. Gevestigde medicijnen zijn nog nooit zo toegankelijk geweest en er blijven krachtige nieuwe stoffen opduiken. Tegenwoordig kan bijna alles met psychoactieve eigenschappen een drug zijn, omdat de scheidslijn tussen legale en illegale stoffen vervaagt. En iedereen kan ermee te maken krijgen, direct of indirect, aangezien drugsproblemen de meeste andere belangrijke gezondheids- en sociale uitdagingen verergeren waarmee we vandaag worden geconfronteerd. Dit rapport komt op een moment dat grote mondiale gebeurtenissen alle aspecten van ons leven raken. Door middel van een analyse van huidige trends en opkomende bedreigingen, onderzoekt het rapport hoe deze ontwikkelingen de drugsproblemen in Europa in de toekomst kunnen beïnvloeden. Ik ben er vast van overtuigd dat we de complexe beleidskwesties op het gebied van drugs alleen kunnen aanpakken als we onze antwoorden baseren op een evenwichtig en empirisch onderbouwd begrip van het probleem.”

Wat zijn de bevindingen over cannabis door het EMCDDA?

Over cannabis schrijven ze in het persbericht:

Ontwikkelingen op het gebied van cannabis creëren nieuwe uitdagingen voor de manier waarop landen reageren op Europa’s meest gebruikte illegale drug. Cannabisproducten worden steeds diverser, waaronder extracten en eetwaren (hoog THC-gehalte) en CBD-producten (laag THC-gehalte). Het Europese cannabisbeleidsklimaat verandert ook, waarbij de reikwijdte van het beleid geleidelijk aan groter wordt. Naast de illegale controle op cannabis omvat het beleid nu ook de regulering van cannabis voor medisch en ander gebruik.

In 2020 was het gemiddelde THC-gehalte van hasj 21%, bijna het dubbele van dat van cannabis (11%), waarmee de trend van de afgelopen jaren werd omgebogen, toen cannabis doorgaans krachtiger was. Dit weerspiegelt marktinnovatie, aangezien harsproducenten, meestal van buiten de EU, lijken te hebben gereageerd op de concurrentie van binnen Europa geproduceerde cannabisbladeren. In het rapport wordt ook benadrukt dat er zorgen zijn over illegale cannabisproducten die worden vervalst met synthetische cannabinoïden, die zeer krachtig en giftig kunnen zijn. Gebruikers die denken dat ze natuurlijke cannabisproducten hebben gekocht, zijn zich er misschien niet van bewust dat een product synthetische cannabinoïden bevat en dat ze aan grotere gezondheidsrisico’s worden blootgesteld.

Cannabis is ‘een steeds complexere cannabismarkt’ volgens het EMCDDA

In het rapport zelf valt te lezen op pagina 28 (PDF):

Reisbeperkingen als gevolg van COVID-19 leken invloed te hebben op de handel in zowel cannabis uit de Westelijke Balkan als hasj uit Marokko. In eigen land geproduceerde cannabis kan in 2020 een meer belangrijke bron voor de Europese markt zijn geworden. Zo wijzen meldingen van toegenomen grote inbeslagnames van cannabis vanuit Spanje erop dat dit land wellicht een belangrijkere leverancier voor de EU-markt wordt. Ook bleven we een toenemende diversiteit zien van het aanbod aan cannabisproducten dat in Europa verkrijgbaar is, waarbij extracten en eetbare producten met een hoog THC-gehalte op de drugsmarkt verschenen en CBD-producten met een laag THC-gehalte commercieel in de handel worden gebracht. Zorgwekkend is dat in 2021 meer landen melding hebben gemaakt van met gevaarlijke synthetische cannabinoïden versneden cannabisproducten, die gezondheidsrisico’s voor consumenten inhouden. In 2020 daalde het aandeel van nieuwe cliënten die cannabis als hun belangrijkste probleemdrug vermelden in een derde van de EU-lidstaten. Voorlopige gegevens voor 2021 wijzen erop dat deze daling mogelijk wordt verklaard door een afname van het aantal hulpzoekenden tijdens de pandemie of door instellingen voor verslavingszorg die prioriteit geven aan behandeling voor andere vormen van drugsgebruik, zoals opioïden.

Belangrijkste gegevens en trends

• In 2020 rapporteerden EU-lidstaten 86 000 inbeslagnames van hasj, goed voor 584 ton (464 ton in 2019), en 240 000 inbeslagnames van cannabis, goed voor 155 ton (130 ton in 2019). Daarnaast rapporteerde Turkije 8 300 inbeslagnames van hasj, goed voor 37,5 ton, en 46 900 inbeslagnames van cannabis, goed voor 56,3 ton.
• In 2020 werden ongeveer 642 000 delicten in verband met het gebruik of bezit van cannabis gemeld (625 000 in 2019), naast 93 000 misdrijven in verband met de levering van cannabis (102 000 in 2019).
• In 2020 bedroeg het gemiddelde THC-gehalte van hasj 21 %, bijna tweemaal zo hoog als dat van cannabis (11 %).
• Diensten voor het testen van drugs ontvangen meer cannabisproducten voor tests, die de productdiversiteit en de onzekerheid van de consument weerspiegelen. Diensten in 7 Europese steden melden een toename in 2021.
• Het cannabisgebruik in het afgelopen jaar onder EUinwoners van 15–34 jaar wordt geschat op 15,5 %. Van de 15- tot 24-jarigen gebruikte naar schatting 19,1 % (9,0 miljoen) cannabis in het afgelopen jaar en 10,4 % (4,9 miljoen) in de afgelopen maand.
• Uit de EU-webenquête over drugs van 2021 bleek dat cannabis in de afgelopen twaalf maanden werd gebruikt door 95 % van de respondenten die cannabis gebruikten, tegenover 32 % voor hasj, 25 % voor eetbare producten en 17 % voor extracten. De pandemie heeft gevolgen gehad voor gebruikspatronen van cannabis, waarbij frequentere cannabisgebruikers steeds vaker en minder frequente gebruikers minder gebruikten.
• Cannabis was de drug die in 2020 het vaakst werd gemeld door het Euro-DEN Plus-ziekenhuisnetwerk. Het was betrokken bij 23 % van de gevallen van acute
  geneesmiddeltoxiciteit (27 % in 2019), doorgaans in aanwezigheid van andere substanties.
• In 2021 meldden 13 van de 31 steden met vergelijkbare gegevens een jaarlijkse toename van de cannabismetaboliet THC-COOH in afvalwatermonsters.
• Uit beschikbare gegevens uit 25 landen blijkt dat in 2020 in Europa ongeveer 80 000 mensen zich voor het eerst voor een gespecialiseerde behandeling hebben gemeld voor problemen in verband met cannabisgebruik. Dit zijn ongeveer 43 000 personen.
  Cannabis was de belangrijkste probleemdrug die het vaakst werd genoemd door nieuwe cliënten die zich voor het eerst meldden voor behandeling en was goed voor 45 % van alle gebruikers die zich voor het eerst meldden voor behandeling in Europa.

Hieronder de infographic van pagina 28, waarin bovenstaande informatie is samengevat.

Het volledige rapport kan je (als PDF) downloaden in het Nederlands.

- Advertentie -

- Advertentie -