De opkomst van vapes met synthetische cannabinoïden onder Nederlandse scholieren leidt tot toenemende bezorgdheid. Uit een onderzoek van Zembla, gebaseerd op gesprekken met scholen, verslavingscentra en medische instellingen, blijkt dat deze vapes vrijwel altijd synthetische cannabinoïden bevatten, ook wel spice genoemd. Jongeren belanden hierdoor geregeld in het ziekenhuis na klachten als overgeven, flauwvallen en hartkloppingen. Jellinek en GGD Amsterdam hebben vorige week een waarschuwingsbericht verstuurd naar professionals die met jongeren werken.
Onderzoek Zembla
In totaal zijn er 19 vapes getest door Zembla. Dat valt terug te lezen in de PDF.
Wanneer we de PDF bestuderen, blijkt echter dat in niet één van de 19 vapes THC werd aangetroffen. Ondanks dat ze werden verkocht als THC vapes.
Wat er wel werd aangetroffen is inderdaad zeer zorgelijk. Niet alleen ADB-4en-pinaca, maar ook ADB-Butanica. ADB-Butanica werd vorig jaar aangetroffen in wiet dat werd verkocht door een webshop.
Dat terwijl MDMB-4en-PINACA de aanleiding was voor de campagne tegen synthetische cannabinoïden die werd gestart in 2021.
Kwalijk is echter dat in de titel van onder andere het NOS artikel wordt gerept over THC vapes, terwijl ze juist in het artikel stellen dat er geen THC is aangetroffen in de vapes.
Reacties uit politiek en zorg
Demissionair staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport Judith Tielen noemt de bevindingen van Zembla in een reactie: “verontrustend. De opkomst van deze THC-vapes baart ons zorgen. We hebben het hier over illegale troep die echt gevaarlijk is voor je gezondheid. Naast dit directe risico, bestaat ook het risico dat dit gebruik een opstap vormt naar andere middelen.”
Longpatholoog Danielle Cohen waarschuwt in het programma dat het gebruik van deze synthetische drugs door kinderen van 12 en 13 jaar “onmiddellijk in de kiem gesmoord moet worden”.
Ook preventiedeskundigen van verslavingsklinieken signaleren een toename van jongeren die gezondheidsproblemen ondervinden, variërend van flauwvallen tot heftige ontwenningsverschijnselen.
Internationale context en vervolgonderzoek
De problematiek beperkt zich niet tot Nederland. In Engeland toonde onderzoek van de Universiteit van Bath aan dat één op de zes onderzochte vapes spice bevatte. Volgens professor Christopher Pudney gaat het om “een diepgewortelde onderstroom van gebruikers” die leidt tot ernstige incidenten op scholen.
Eerder dit jaar publiceerden we nog een artikel over dat in het Belgische duidingsprogramma Pano van de VRT aandacht was voor vapes met synthetische cannabis die rondgaan onder kinderen. Het is dus zeker niet een Nederlands probleem.
In Nederland is het Trimbos-instituut inmiddels gestart met een onderzoek naar vapes met zware psychoactieve effecten. Sinds juli 2023 vallen synthetische cannabinoïden onder de Opiumwet.
