Volgens de vorige week gepubliceerde Polizeiliche Kriminalstatistik (PKS) is het aantal cannabisgerelateerde strafzaken in Duitsland in 2024 met 45% gedaald ten opzichte van 2023. Werden er in 2023 nog 215.865 delicten geregistreerd, in 2024 waren dat er 118.662 – een afname van 97.203 zaken. Deze cijfers tonen aan dat de gedeeltelijke legalisering via de cannabsiwet, die op 1 april 2024 in werking trad, direct effect heeft gehad op de strafvervolging.
De 118.662 geregistreerde zaken bestaan uit 101.345 strafprocedures onder het oude Betäubungsmittelgesetz (BtMG), 17.276 gevallen onder de nieuwe cannabiswet en 41 overtredingen van de medicinale cannabiswet.
Sterke daling in consumptiegerelateerde delicten
De meest opvallende afname vond plaats bij de consumptiegerelateerde cannabisdelicten. Deze daalden met 65%: van 173.945 in 2023 naar 61.670 in 2024. Aangezien na 1 april geen BtMG-overtredingen meer mogelijk waren met betrekking tot cannabis, wordt een daling van 75% verwacht. Dat het percentage lager ligt, wijst mogelijk op een verhoogd aantal meldingen in het eerste kwartaal of onduidelijkheid bij de overgang tussen BtMG en CanG.
Een verdere indicatie voor dergelijke afbakeningsproblemen is de relatief beperkte daling van de totale BtMG-zaken (slechts 53%). Dit suggereert dat in het eerste kwartaal van 2024 opvallend veel strafzaken werden gestart – iets wat statistisch niet erg waarschijnlijk lijkt.
Gebrek aan detail in statistieken cannabiswet bemoeilijkt inzicht
Een belangrijk kritiekpunt op de PKS 2024 volgens het Hanfverband is dat de cannabiswet-zaken niet uitgesplitst worden naar aard van de overtreding. Daardoor is het onmogelijk om bijvoorbeeld onderscheid te maken tussen handel en eenvoudige bezitsovertredingen. Dit gebrek aan transparantie verhindert een nauwkeurige evaluatie van de impact van de nieuwe wet op individuele consumenten.
Toch is de conclusie duidelijk: de cannabiswet heeft geleid tot een aanzienlijke verlaging van de werkdruk bij politie en justitie. De politie profiteerde vrijwel direct van de wijziging, terwijl de rechterlijke macht aanvankelijk nog met amnestiegevallen uit het verleden bezig was. Inmiddels zou ook daar de verlichting voelbaar moeten zijn.