Een historische gang ‘zur Urne’ (stembus) in Duitsland vandaag op 26 september 2021. Historisch, vanwege de moeilijkheden en schandalen. Na een spannende ontknoping in de Formule 1 konden we direct doorschakelen. Bij de tweede Duitse TV zender ZDF werden de eerste exit polls gedeeld. Enkele voorzichtige conclusies kunnen we alvast trekken uit de voorlopige cijfers.
Update, 24 november: Stoplichtcoalitie Duitsland: cannabis regulering in regeerakkoord
(update 20:01 – bronnen wetgeving en enkele sfeerbeelden)
Even een paar dingen die wederom anders zijn in Nederland dan in Duitsland. In Duitsland mag men gedurende de kiesdag geen voorspellingen delen. Dat is om zo neutraal mogelijk op de laatste dag(en) je eigen beeld te kunnen opmaken. Vandaag ging dat mis: de partijleider van de kleine partij ‘Freie Wähler’ lekte via Twitter cijfers over de eerste ondervraagde stemmers. Dit kan nog strafrechtelijke gevolgen krijgen – tot €50.000 boete.
Spannend: Hubert Aiwanger hat ExitPolls getwittert. Und schnell wieder gelöscht, weils hoch strafbewehrt ist. Hier, kleiner Service, der Screenshot. (Aber nun mit geschwärzten Zahlen.) pic.twitter.com/g8V3AuinNp
— Christian Deutschländer (@CDeutschlaender) September 26, 2021
Links wint en verliest
Verder is het spannend voor ‘Die Linke’, deze partij verliest flink in de voorlopige uitslagen. Vanwege de kiesdrempel (een partij moet tenminste 5% van alle stemmen hebben gekregen, anders vervallen de stemmen tot de grote pot) kan dit flinke gevolgen hebben. Die Linke bungelen precies op de kiesdrempel, valt het verkeerd uit, is in elk geval de Rood-Rood-Groene coalitie natuurlijk uitgesloten. Een coalitie voor legalisering van cannabis is daarmee zeer onwaarschijnlijk geworden.
Dan de grote winnaar – de SPD
Dan de grote winnaar – de SPD. Flink gewonnen tijdens deze verkiezingen, maar absolute winst is het (nog) niet. Het is spannend vanwege de enorme aantallen briefstemmers dit jaar. Ook zijn er in sommige plaatsen problemen opgetreden tijdens het kiezen. Vooral in Berlijn, daar is tot na de reguliere stemperiode gestemd. Tot 18:00 mag er normaliter gestemd worden, echter waren er veel langere wachtrijen dan normaal. Ook zijn er tekorten geweest voor stembiljetten in enkele stembureaus. In de deelstaat Berlijn is de SPD in elk geval de grootste partij geworden.
Danke Berlin! Nach 3 Stunden anstehen durfte ich um 19.50 Uhr wählen – draußen warten immer noch Menschen pic.twitter.com/vah9MIEcPi
— Matthias Thieme (@thieme_matthias) September 26, 2021
Twijfel geschiktheid Laschet
Bij de Union (CDU/CSU) bleef het onrustig. Niet alleen het inleveren van zoveel zetels was ongewenst. Ook kan er serieus getwijfeld worden over de geschiktheid van Laschet als kanselier. Hij doorbrak vandaag het kiesgeheim – je deelt niet wat je stemt, een belangrijk recht. Laschet vouwde zijn stembrief binnenstebuiten en deed voor de camera’s zijn stembrief in de bus. Daarop was duidelijk te zien welke vakjes hij had aangekruist.
Hij doorbrak vandaag het kiesgeheim
De voorzitter van het kiesraad heeft het kort samengevat: het stembriefje had uit de doos gehaald moeten worden, vernietigd door de stemmer en opnieuw worden aangeboden op correcte wijze. Onduidelijk is of met dit gedrag van Laschet hij zijn stem ongeldig heeft gemaakt.
In mijn professionele optiek kan iemand die aan de basis van een democratie wenst te staan als leider, niet serieus genomen worden als kandidaat. Desondanks heeft Laschet vanavond zijn kandidatuur uitgeroepen. Dat, terwijl nog niet duidelijk is welke partij het grootste is en de Union achter staat. (Tijdstip: 22:56)
Liberalen winnen terrein
Geen schokkend nieuws te melden bij de FDP. Zij zijn stabiel, volgens prognose, uit de verkiezingen aan het komen. Volgens de voorzitter van de FDP een historische dag – een tweede termijn met dubbele cijfers (in procenten) beginnen is nog niet eerder voorgekomen.
De FDP lijkt de sleutel in handen te hebben na deze verkiezingsdag
De FDP lijkt de sleutel in handen te hebben na deze verkiezingsdag. De sleutel naar de Duitse toekomst. Het is onwaarschijnlijk (maar wel mogelijk) dat er een GroKo komt (coalitie tussen Union en SPD) die een meerderheid heeft. Een driepartijen coalitie is het volgende mogelijke pad. Dat kan met de FDP op drie van samenstellingen.
De voorzitter van de FDP heeft echter in een interview bij de ZDF iets losgelaten. De FDP is uit op succes. Zij verkiezen om zoveel mogelijk doelen van hun programma te behalen. Nog voordat de onderhandelingen zijn begonnen is het piketpaaltje gezet. Ook heeft hij benoemd dat dit met een Jamaica coalitie het meest eenvoudige is. Jamaica coalitie betekent dat de mogelijk grootste partij (SPD) buitenspel gezet wordt.
Het zou een enorme streek zijn, maar blijkbaar is er eerder een etiquette dan dat er een voorrecht is om als grootste partij te mogen formeren. Ook gezien het gedrag van Laschet en het feit dat de Union zo is gekrompen zou diens benoeming als Kanzler zeer onterecht maken.
Daarmee zou de CDU niet eer doen aan hun standpunt naar de kiezer – daar werd genoemd dat het land en de kiezer voorop komen, partijprogramma daarna pas. De kiezer wordt een oor aangenaaid wanneer niet de grootste partij zou regeren. De FDP zal dan toch wellicht deze uitspraak tactisch gedaan hebben voor de onderhandelingen is mijn idee.
Groen wint, toch teleurgesteld
Helaas heeft voor de Groenen het niet zo goed uitgepakt. Ruim 5% winst, maar toch niet de groei die gehoopt was. Ondanks ook de goed bezochte demonstraties op zaterdag over klimaatverandering. Wat het team van Baerbock voor elkaar kan boksen moeten we gaan zien.
Ook de groenen hebben drie coalities waaraan ze kunnen deelnemen in de regering. Een uitdaging om niet teveel in te moeten leveren. En dat terwijl twee van de drie met de Union samen is, dat zou ze het meeste kosten.
Cannabisindustrie met Jamaica coalitie
Aangezien we in het derde artikel onduidelijkheid hadden over de Jamaica coalitie, verkennen we deze eens via de standpunten zoals die daar ook aan bod kwamen.
De FDP kan dus de sleutel in handen hebben, we beginnen daarmee. De FDP wil iets doen tegen de mislukte War on Drugs. Daarnaast ziet zij mogelijkheden in bedrijven, banen en handel in een cannabis sector. Ze zijn tenminste voor experimenten. Ook hebben ze negatieve beelden voor bijvoorbeeld drugs testen en thuisteelt.
Dan de meest conservatieve opvatting voor een cannabisindustrie. Die vind je bij de CDU/CSU. Zij willen sterke repressie behouden. Door deelstaat afdeling Berlijn is wel aangegeven dat men misschien een experiment moet uitproberen.
De Groenen willen ver gaan met cannabis
De Groenen willen ver gaan met cannabis, voornamelijk geënt op de consument en voorlichting. Zij willen specialistische winkels waar professionals voorlichting geven. Ook het tenminste decriminaliseren is een onderwerp waar men zich hard voor maakt.
Gooi die drie standpunten in de blender en er is wel een denkbaar scenario dat snel naar de markt gebracht kan worden. Er is nog niets bekend over kwekers. Die zul je bij een variant met gedecriminaliseerde cannabis consumptie wel nodig hebben. Dat kan door bijvoorbeeld meer partijen een vergunning te geven voor cannabis kweek. Hoe dat past, kan verklaard worden doordat de vergunning medicinaal kan worden ingezet, maar niet verplicht is. Zo kan er altijd voor de lokale medicinale markt gekweekt worden en voor recreatief gebruikt ook geleverd worden.
De overgangsfase kan lopen via de apotheek
De overgangsfase kan lopen via de apotheek. Zoals ik dit ook eerder genoemd heb in het derde artikel. Een deelstaat (waarschijnlijk Berlijn) kan een project starten en medicinale cannabis inzetten via de apotheek als recreatieve bron. In de overgangsfase bereiden dan in zinne van de Groenen professionele retailers zich voor om de recreatieve markt te gaan opzetten.
Beleidstechnisch wordt cannabis consumptie en handel via decriminalisering op landsniveau geregeld. Men kan dan kiezen om per deelstaat te laten afhangen van hoe men met projecten wil omgaan (of helemaal niet). Zo komt men in het conservatieve Beieren de CSU tegemoet die veruit de grootste partij is met ruim 30% van de lokale stemmen. Berlijn kan dan wel direct aan de slag, eveneens als bijvoorbeeld Münster.
Afsluitend
Er is een boel nog te verkennen. De verkiezingen liggen gevoelig, blijkt uit de cijfers. Er ligt ook in Duitsland een zware taak voor de formatie en een paar grote pumps om te vullen. Zoals je leest zijn er vele paden die gunstig kunnen zijn voor de cannabisindustrie. Ook paden die de Union naar de achterban kan verkopen. Nu nog kijken of er een gevalletje kiezersverraad wordt uitgespeeld.
- Advertentie -
- Advertentie -
