Een recente analyse van de Europese cannabismarkt, uitgevoerd door het EMCDDA en Europol, wijst op een grotere diversiteit aan cannabisproducten, een toenemende potentie en veiligheidsrisico’s. Het rapport, vrijgegeven onder de titel ‘EU Drug Market: Cannabis,’ onthult een stijgende potentie en diversiteit in cannabisproducten. De gemiddelde potentie van wiet in de EU is tussen 2011 en 2021 met ongeveer 57% gestegen, terwijl de potentie van hasj in dezelfde periode bijna 200% toenam, wat volgens het EMCDDA extra gezondheidszorgen voor gebruikers oproept.
Just out: new module of the EMCDDA-Europol EU Drug Market analysis focusing on #cannabis. Read our insights on production, trafficking, supply, criminal networks and retail markets! https://t.co/7cNv5iJ42Y pic.twitter.com/aktoyzOD48
— EU drugs agency (@EMCDDA) November 16, 2023
Veiligheidsrisico’s en samenwerking tussen criminele netwerken
Naast de groeiende potentie en diversiteit wijst de analyse ook op toenemende veiligheidsrisico’s als gevolg van samenwerking tussen criminele groepen.
Het rapport onthult dat criminele netwerken, zowel binnen de EU als daarbuiten, intensief samenwerken op het gebied van productie, distributie en transport van cannabis.
Deze samenwerking brengt niet alleen nieuwe risico’s voor de openbare veiligheid met zich mee, maar heeft ook verband met gewelddadige conflicten en corruptie, die de rechtsstaat en het bestuur ondermijnen.
Milieueffecten van illegale cannabisteelt
Een ander alarmerend aspect van de analyse betreft de aanzienlijke milieu-impact van illegale cannabisteelt. Het rapport beschrijft deze impact als ‘aanzienlijk’, met aanzienlijk water- en energieverbruik en chemische vervuiling. Bijvoorbeeld, een binnenteeltlocatie met 500 planten zou jaarlijks tussen 1,6 miljoen en 2 miljoen liter water kunnen verbruiken. Bovendien blijkt dat de koolstofvoetafdruk van binnengeteelde cannabis 16 tot 100 keer hoger is dan die van buitengeteelde cannabis, met gestolen elektriciteit als belangrijkste bijdrage aan de CO2-uitstoot.
Het volledige rapport benadrukt de noodzaak van beleidsmaatregelen op zowel EU-niveau als nationaal niveau om de groeiende uitdagingen van de illegale cannabismarkt aan te pakken. Met de groeiende diversiteit en potentie van cannabisproducten, de toenemende samenwerking tussen criminele netwerken en de ernstige milieu-impact van illegale teelt, benadrukken de EMCDDA en Europol de dringende behoefte aan strategische intelligentie, monitoring, capaciteitsopbouw, innovatie en beleidsmaatregelen om de risico’s voor de volksgezondheid, veiligheid en milieu effectief aan te pakken.
Reacties van de directeuren van EMCDDA en Europol
EMCDDA-directeur Alexis Goosdeel liet in een reactie op het rapport weten: “Cannabis blijft de publieke opinie verdelen en blijft onderwerp van Europees en internationaal debat. In de analyse van vandaag wordt gekeken naar de elementen die nodig zijn om empirisch onderbouwde beleidsvorming en paraatheid te ondersteunen in dit complexe domein, waar de reikwijdte van het cannabisbeleid groter wordt en waar producten steeds krachtiger en diverser worden. Onze nieuwe bevindingen komen in een tijd waarin besluitvormers een breed scala aan uitdagingen moeten aanpakken die de grootste illegale drugsmarkt van Europa met zich meebrengt, van de zware ecologische voetafdruk die de cannabisteelt achterlaat, tot gezondheidsschade, corruptie en geweld op straat.”
Catherine De Bolle, uitvoerend directeur van Europol, stelt in een reactie: “Cocaïnevangsten halen misschien wel de krantenkoppen, maar de handel in cannabis is een net zo belangrijke bedreiging. De cannabishandel levert jaarlijks maar liefst 11,4 miljard euro op, wat nog steeds een minimale geschatte marktwaarde is. Naast de impact op de volksgezondheid zorgen de aanzienlijke illegale opbrengsten die criminele netwerken verkrijgen uit de handel in cannabis voor ernstige gevolgen: criminelen gaan steeds vaker over tot extreem geweld om hun criminele doelen te bereiken en gebruiken deze opbrengsten om andere criminele activiteiten te financieren en economieën en samenlevingen te infiltreren. Dit is slechts een van de redenen waarom onze strijd tegen criminele netwerken die betrokken zijn bij de cannabishandel hand in hand moet gaan met inspanningen om de daarmee samenhangende maatschappelijke schade te beperken.”
